شیوه نامه اجرایی بورس دانش
به منظور تقویت رشته های مورد نیاز کشور و همچنین تشویق استعدادهای برتر نظام آموزشی ، به تعدادی از دانش آموختگان مقاطع دبیرستان ، کارشناسی و کارشناسی ارشد از طریق آزمون ، طبق این شیوه نامه و مصوبات شورای مرکزی بورس همه ساله بورس دانش اعطاء می گردد . این شیوه نامه (دستورالعمل اجرایی) به استناد بند ب و د ماده ۱ و بند 2 و ۵ بخش ج ماده ۲ « قانون اهداف ، وظایف و تشکیلات وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری مورخ 01/۰۶/1383 ، فصل چهارم « نقشه جامع علمی کشور » و « آیین نامه جامع اعطای بورس تحصیلی به دانشجویان ایرانی » مصوب وزیر محترم علوم ، تحقیقات و فناوری در تاریخ 19/۰۱/1402 ، به شرح زیر تدوین گردیده است:
ماده ۱ : تعاریف و اختصارات
- وزارت : وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری - سازمان سازمان امور دانشجویان
- شورا : شورای مرکزی بورس وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری
- اداره کل : اداره کل بورس و اعزام دانشجویان
- سازمان سنجش : سازمان سنجش آموزش کشور
- مؤسسه : هر یک از دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی ، پژوهشی دولتی دارای مجوز از مراجع ذی ربط که طبق مقررات وزارت فعالیت می کنند.
- بورس : امتیاز مادی یا معنوی است که به یک شخص جهت تحصیل در یک یا بخشی از مقطع تحصیلی اعطا می گردد.
-بورسیه : شخصی که در مدتی از تحصیل خود از امتیار بورس استفاده کرده باشد . - متقاضی شخصی که درخواست استفاده از امتیاز بورس دانش جهت ادامه تحصیل طبق این شیوه نامه را داشته باشد.
-متقاضی : شخصی که درخواست استفاده از امتیاز بورس دانش جهت ادامه تحصیل طبق این شیوه نامه را داشته باشد.
-کارگروه تخصصی : گروهی از متخصصین و خبرگان متشکل از نمایندگان اداره کل و نماینده معاونت آموزشی و پژوهشی وزارت که وظیفه سیاست گذاری و تصمیم سازی در ارتباط با تعیین اولیه رشته گرایش هایی که تحت شده است این بورس هستند و مصاحبه متقاضیان را بر عهده دارند .
- سامانه یکپارچه : سامانه ای یکپارچه که در پایگاه سازمان ، جهت راهبری و تسهیل فرآیند اعطای بورس ایجاد شده است.
ماده ۲ : اهداف
هدف از این بورس ، تشویق و هدایت استعدادهای برتر نظام آموزش و پرورش کشور به رشته گرایش های مغفول مانده و دارای اولویت ( بر اساس استاد فرادستی ) و تأیید شورای مرکزی بورس با تأکید بر حوزه های علوم پایه علوم انسانی ، و هنر در مؤسسات سراسر کشور می باشد.
ماده ۳ : تسهیلات
۱-۳- پذیرفته شدگان علاوه بر عدم پرداخت شهریه بایت تحصیل ، مقرری ماهانه و در صورت نیاز خوابگاه دریافت می نمایند . تبصره ۱ : میزان مقرری پس از تصویب در شورا و به شرط تأمین اعتبار ، جهت درج در دفترچه کنکور سراسری به سازمان سنجش اعلام می گردد .
۲-۳- مدت زمان استفاده از بورس ، حداکثر ۴ نیم سال تحصیلی برای مقطع کاردانی ، حداکثر ۸ تیم سال تحصیلی برای مقطع کارشناسی ، حداکثر ۴ نیم سال تحصیلی برای مقطع کارشناسی ارشد و حداکثر ۸ نیم سال تحصیلی برای مقطع دکتری می باشد.
۳-۳- مقرری بورس به حساب بورسیه به صورت ماهانه واریز می شود . تبصره ۲ : مؤسسه محل تحصیل موظف است در پایان هر نیمسال تحصیلی ، وضعیت آموزشی و تأیید واریز مقرری بورسیه را از طریق سامانه یکپارچه بورس به سازمان اعلام نماید.
ماده ۴ : شرایط عمومی
1-4- ایمان و اعتقاد به مبانی دین مبین اسلام و نظام جمهوری اسلامی ایران
تبصره ۱ : داوطلبان از اقلیت های مذهبی مصرح در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران فقط از شرط ایمان و اعتقاد به مبانی دین مبین اسلام مستثنی هستند.
۲-۴- التزام عملی به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و رکن اساسی آن ، یعنی ولایت فقیه
۳-۴- رعایت تقوا در گفتار و کردار که نشانه آن انجام واجبات و اجتناب از محرمات است .
۴-۴ - وابسته نبودن به احزاب و گروه های ملحد ، محارب و غیرقانونی
۵-۴- حسن شهرت و نداشتن سوء پیشینه کیفری
۶-۴- نداشتن حضور و فعالیت های مغایر با قوانین و شئونات اخلاقی در فضای مجازی و عدم ارتباط با شبکه های
۷-۴- دارا بودن کارت پایان خدمت وظیفه یا معافیت دائم ، معافیت تحصیلی و یا دفترچه آماده به خدمت برای معاند متقاضیان مذکر
۸-۴- داشتن توانایی جسمی ، علمی و مهارتی لازم متناسب با رشته تحصیلی ، الزامات حرفه ای و مطابق با اهداف بورس
ماده ۵ : شرایط اختصاصی
۱-۵- شرایط پذیرش بورسیه ، شامل تعداد ، جنسیت ، حداکثر سن ، رشته ، شرایط جسمانی ، معدل مقطع تحصیلی قبلی ( دیپلم ، کاردانی ، کارشناسی و کارشناسی ارشد ) ، پس از تصویب در شورا جهت درج در دفترچه آزمون سراسری به سازمان سنجش اعلام می گردد .
۲-۵- شرکت در آزمون سراسری و قبولی در کد رشته انتخابی
۳-۵- تایید صلاحیت علمی و عمومی توسط کارگروه تخصصی
ماده ۶ : فرآیند اعطای بورس
مراحل پذیرش متقاضیان بورس به شرح زیر می باشد :
۱-۶- رشته های هدف هر ساله توسط کارگروه تخصصی تعیین و جهت تأیید نهایی به شورا اعلام می گردد
۲-۶- سازمان به صورت سالانه تعداد سهمیه بورس مؤسسات در رشته گرایش های تأیید شده در شورا و شرایط عمومی و اختصاصی پذیرش را به سازمان سنجش اعلام می نمای
۳-۶ - سازمان سنجش ، کد رشته های دارای این بورس را در دفترچه انتخاب رشته آزمون سراسری قید می نماید.
تبصره ۱ : اعلام رشته های تأیید شده در دفترچه کنکور سراسری به صورت دو کد مجزا دارای بورس و بدون بورس قید می گردد . تبصره
۲ : کلیه مکاتبات رسمی در این خصوص از طریق اداره کل صورت می پذیرد .
۴-۶- متقاضیان می توانند کد رشته مربوط به این بورس را در دفترچه کنکور سراسری انتخاب نمایند . انتخاب کد رشته های دارای این بورس مانع از انتخاب کدرشته های مشابه بدون بورس توسط داوطلب نمی باشد .
۵-۶- داوطلبی که در کد رشته بورس به صورت اولیه پذیرش شود ، در صورت داشتن شرایط مندرج در دفترچه انتخاب رشته ، دعوت به مصاحبه می شود .
تبصره ۳ : مصاحبه توسط کارگروه تخصصی در اداره کل و یا در دانشگاههای مراکز استان به نمایندگی از سازمان صورت می پذیرد .
تبصره ۴ : سازمان سنجش حداکثر ۳ برابر سهمیه درخواستی در آن کدرشته را صرفاً از بین داوطلبانی که در بین ۱۰ درصد برتر آن گرایش در هر یک از مناطق سه گانه ( ۱ ، ۲ و ۳ ) هستند جهت دعوت به مصاحبه ، به سازمان معرفی می نماید .
۶-۴- در صورت کسب نمره لازم داوطلب در مصاحبه ، وی به عنوان بورسیه به سازمان سنجش و جهت اعلام نتایج معرفی می شود . در صورت عدم کسب نمره لازم در مصاحبه ، داوطلب از بین کد رشته های بعدی انتخابی خود روال معمول رقابت با سایر داوطلبین را طی خواهد نمود .
۷-۶ - اعلام قبول شدگان نهایی توسط سازمان سنجش به سازمان
۸-۶ اعلام ثبت نام و شروع به تحصیل بورسیه به سازمان از طرف مؤسسه محل تحصیل
ماده ۷ : سایر مقررات
۷-۶- بورسیه های دانش جهت دریافت سایر بورس ها در مقاطع بالاتر در اولویت هستند.
۲-۷- بورس تحصیلی و مزایای ناشی از آن در صورت تأمین اعتبار قابل پرداخت خواهد بود.
۳-۷ - در صورت تغییر رشته گرایش فرد بورسیه ، ادامه بورس مشروط به:
۱- رشته آگرایش جدید در دفترچه انتخاب رشته ( دفترچه منتشر شده در همان سال درخواست انتقال ) جزو اولویت های این بورس باشد
۲- موافقت شورا امکان پذیر است.
۴-۷- چنانچه دانشجوی بورسیه تحصیل خود را به پایان ترساند و از تحصیل انصراف دهد با اخراج شود باید تمامی هزینه های پرداختی از جمله مقرری ماهانه را به ارزش روز انصراف یا اخراج عودت دهد . موارد خارج از اراده دانشجوی بورسیه در شورای مرکزی بورس بررسی خواهد شد .
۵-۷- چنانچه در طول دوره تحصیل ، به دلایل مندرج در آئین نامه انضباطی دانشجویان ، علیه بورسیه رأی قطعی صادر شود ، سازمان مجاز است تا بورس را لغو نماید و تمامی هزینه های پرداختی از جمله مقرری ماهانه را به ارزش روز الصراف با اخراج از بورسیه مطالبه و دریافت نماید
۶-۷- مهمان شدن بورسیه در سایر مؤسسات علاوه بر رعایت مفاد آئین نامه میهمانی و نقل و انتقال دانشجویان دانشگاه ، تنها با موافقت اداره کل بلامانع است . در صورت عدم موافقت اداره کل دانشجوی بورسیه موظف است تمامی هزینه های پرداختی از جمله مقرری ماهانه را به ارزش روز عودت دهده
۷-۷- در طول مدت مرخصی تحصیلی تسهیلات بورس پرداخت نشده و در صورت حذف ترم با دلایل موجه تسهیلات ترم بعد قطع خواهد شد . تبصره دانشجویان دکترا که فرصت تحقیقاتی داخل و خارج از کشور را با استفاده از بورس سازمان امور دانشجویان سپری می نمایند . در طول این مدت تنها از مقرری بورس فرصت استفاده می نمایند .
۸-۷- بورسیه ، از هر حیث تابع آئین نامه ها و مقررات دوره های تحصیلی مؤسسات خواهد بود .
۹-۷- پس از اتمام دوره تحصیلی پورسیه صدور مدارک دانش آموختگی وی مطابق با آئین نامه های آموزش رایگان مؤسسات می باشد و بورس دانش تعهدی اضافه بر آن ، برای بورسیه ایجاد نمی کند . البته در صورت تقاضای بورسیه به لغو تعهدات آموزش رایگان ، علاوه بر هزینه مربوطه ، مبالغ مربوط به تسهیلات بورس دانش به ارزش مقرری پرداختی در روز تقاضای لغو ) نیز باید توسط بورسیه پرداخت گردد
۱۰-۷- چنانچه معدل پورسیه در یک ترم جزو ۲۵ درصد اول هم ورودی های هم رشته گرایش خود نباشد بورس شش ماهه بعدی قطع خواهد شد . تکرار دو ترم متوالی با سه ترم غیر متوالی این مورد ، منجر به لغو کامل بورس می گردد .
۱۱-۷- حداقل واحد های گذرانده شده بورسیه مقطع کارشناسی در طی ۴ نیمسال تحصیلی متوالی نباید از ۴۰ واحد کمتر باشد . در غیر این صورت بورسیه دانشجو قطع می گردد
۱۳-۷- حداقل واحدهای گذرانده شده بورسیه مقطع کارشناسی ارشد در طی ۲ نیمسال نخست تحصیلی نباید از ۱۰ واحد کمتر باشد در غیر این صورت بورسیه دانشجو مطلع می گردد .
۱۳-۷- حداقل واحدهای گذرانده شده بورسیه مقطع دکتری در الی ۲ نیمسال نخست تحصیلی نباید کمتر از ۱۶ واحد باشد همچنین این دانشجویان بورسیه باید امتحان جامع در صورت وجود خود را تا ترم چهارم گذرانده باشند ، در غیر این صورت بورسیه بانشجو قطع می گردد
۱۳-۷- بورسیه که یک ترم مشروط شود . بورسیه تحصیلی به صورت کامل لغو خواهد شد.
تبصره ۲ : در شرایط خاص ( قهری و خارج از اراده دانشجوی بورسیه ) با ذکر دلایل ، همراه با مستندات ، با رأی و تصمیم شورا امکان برقراری مجدد تسهیلات وجود خواهد داشت .
تبصره ۳ : در صورت لغو کامل بورس ، طبق موارد مندرج در این شیوه نامه تمامی تسهیلات دریافتی در سنوات گذشته باید توسط بورسیه به ارزش روز لغو بورس عودت داده شود.
این شیوه نامه مشتمل بر ۷ ماده و ۱۰ تبصره در تاریخ 06/۰۴/1402 به تصویب شورا رسیده و از تاریخ ابلاغ قابل اجراء است . ضمنا کلیه شیوه نامه های مغایر با آن لغو و هرگونه اصلاح یا تغییر مفاد شیوه نامه تنها با تصویب شورا معتبر می باشد .
